استفاده از ماشین به جای انسان از صد سال قبل پیش بینی شده بوده و در مطالب علمی تخیلی و کاریکاتورها بسیار دیده شده است. ورود هر تکنولوژی جدیدی به بازار هم همیشه با روی خوش استقبال نشده است. در دوره انقلاب صنعتی و ورود ماشین آلات بافندگی به کارخانجات، کارگران نگران از دست دادن کار خود بودند وگاهاً اقدامات مخربی هم برای از بین بردن آنها و حفظ موقعیت خود انجام میداده اند. بعدها این نگرانی با ورود کامپیوتر به بازار کار برای افراد به وجود آمد و در همه این دوره ها دیدیم که ورود تکنولوژی جدید نه تنها باعث بیکاری نشد بلکه شغل های جدیدی هم ایجاد کرد و به ارتقا سطح کاری انسان ها هم منجر شد.
هوش مصنوعی (AI) نیز از این قاعده مستثنی نیست. با وجود پیشرفت‌های چشمگیر این فناوری در سال‌های اخیر، نگرانی‌هایی از بابت جایگزینی مشاغل انسانی توسط هوش مصنوعی وجود دارد. اما شواهد نشان می‌دهد که این نگرانی‌ها اغراق‌آمیز هستند و هوش مصنوعی به جای جایگزینی انسان، به عنوان ابزاری قدرتمند در کنار او قرار خواهد گرفت تا به ارتقای سطح کارایی و خلاقیت در مشاغل مختلف کمک کند.
در اکثرمواقع گذشته می تواند چراغ راه آینده باشد، و بررسی جدیدترین مقالات در ارتباط با این نگرانی نشان می‌دهد که در مورد هوش مصنوعی هم چنین است.
تاثیر هوش مصنوعی بر مشاغل
نمی توان انکار کرد که هوش مصنوعی (AI) و ماشین لرنینگ روش کار و زندگی ما را متحول می‌کند. اما واقعیت این است که هوش مصنوعی جایگزین مشاغل نخواهد شد، بلکه افرادی که با هوش مصنوعی فعال هستند، پیشرفت خواهند کرد.
دلایل متعددی که برای اثبات این موضوع وجود دارد به شرح زیر هستند:
- هوش مصنوعی در انجام وظایف تکراری و خسته‌کننده که نیاز به خلاقیت و ظرافت انسانی ندارند، بسیار توانمند است. این امر به انسان‌ها فرصت می‌دهد تا بر روی وظایف پیچیده‌تر، خلاقانه‌تر و ارزشمندتر تمرکز کنند.
- هوش مصنوعی می‌تواند با تجزیه و تحلیل حجم عظیمی از داده‌ها، الگوها و فرصت‌های جدیدی را کشف کند که برای انسان قابل شناسایی نیستند درنتیجه می‌تواند منجر به نوآوری در صنایع مختلف و خلق مشاغل جدید شود.
- هوش مصنوعی می‌تواند به عنوان دستیاری هوشمند در کنار انسان عمل کند و با ارائه اطلاعات و پیشنهادات دقیق، به او در انجام بهتر وظایفش کمک کند.
در واقع، هوش مصنوعی را می‌توان به عنوان ابزاری برای توانمندسازی انسان در نظر گرفت. با استفاده از هوش مصنوعی، انسان‌ها می‌توانند به سطوح جدیدی از کارایی، خلاقیت و نوآوری دست پیدا کنند و به مشکلاتی که تا پیش از این غیرقابل حل به نظر می‌رسیدند، غلبه کنند.
پژوهش‌های انجام شده در زمینه جایگزینی هوش مصنوعی با انسان
مطالعات و پیش‌بینی‌های مختلف نیز این موضوع را تأیید می‌کنند، به عنوان مثال، گزارشی از موسسه مک‌کینزی در سال 2019 نشان می‌دهد که هوش مصنوعی می‌تواند تا سال 2030، 800 میلیون شغل را از بین ببرد، اما در عین حال، 974 میلیون شغل جدید ایجاد کند. این بدان معناست که هوش مصنوعی نه تنها باعث بیکاری نخواهد شد، بلکه فرصت‌های شغلی جدیدی را نیز به وجود خواهد آورد. از طرف دیگر، فروم جهانی اقتصاد در گزارشی در سال 2016 پیش‌بینی کرده است که هوش مصنوعی تا سال 2025، 70 میلیون شغل جدید در بخش‌های مراقبت‌های بهداشتی، آموزش و تولید ایجاد خواهد کرد.
البته، این بدان معنا نیست که هوش مصنوعی هیچ تاثیری بر بازار کار نخواهد داشت. برخی از مشاغل که وظایف آنها به طور کامل قابل اتوماسیون هستند، ممکن است در معرض خطر باشند. اما با توجه به سرعت بالای تغییرات در دنیای امروز، افراد باید با ارتقای مهارت‌ها و دانش خود، خود را برای مشاغل جدید آماده کنند.
در نهایت، هوش مصنوعی فرصتی بی‌نظیر برای ارتقای سطح زندگی بشر و حل بسیاری از مشکلات پیچیده دنیای امروز به شمار می‌رود. استفاده درست و هوشمندانه از این فناوری، کلید دستیابی به آینده‌ای روشن و پویا برای انسان و دنیای او خواهد بود.
نکاتی برای آمادگی در عصر هوش مصنوعی:
- مهارت‌های خود را در زمینه‌های خلاقیت، حل مسئله و تفکر انتقادی ارتقا دهید.
- با مفاهیم پایه هوش مصنوعی و ماشین لرنینگ آشنا شوید.
- از دوره‌های آموزشی و منابع آنلاین برای یادگیری مهارت‌های جدید استفاده کنید.
- انعطاف‌پذیر باشید و برای تغییر و تحولات بازار کار آماده باشید.
با اتخاذ رویکردی فعال و پویا، می‌توانید از فرصت‌های شغلی که هوش مصنوعی به ارمغان می‌آورد، بهره‌مند شوید و در دنیای فردا نقشی ارزشمند ایفا کنید.
با ورود هوش مصنوعی چه مشاغلی حذف خواهند شد؟
بسیاری از کارشناسان بر این باورند که ۵ تا ۱۰ سال آینده، تعدادی از مشاغل به‌طور کامل ماشینی خواهند شد و برای انجامشان دیگر نیازی به نیروی انسانی نخواهد بود. گروهی از مدیران ارشد فناوری که شورای فناوری فوربس را تشکیل می‌دهند، ۱۵ نمونه از این مشاغل را نام می‌برند: پذیره‌نویسی بیمه، مشاغل مربوط به انبارداری و ساخت‌وساز، خدمات مشتری، ورود داده‌ها در دیتابیس، باربری کامیون در مسافت‌های طولانی و دسته‌ای که با عنوان بسیار گسترده‌اش، کمی نگران‌کننده‌تر از دسته‌های دیگر است: “هر کاری که بتوان آموخت.“
با‌توجه به گزارش ۲۰۲۰ آینده‌ی مشاغل“ مجمع جهانی اقتصاد”، انتظار می‌رود تا سال ۲۰۲۵، هوش مصنوعی جای ۸۵ میلیون شغل در سراسر جهان را بگیرد. اما پیش از آنکه از این آمار چنان وحشت‌زده شوید که به هر چه ربات و هوش مصنوعی است، لعنت بفرستید و حساب ChatGPTتان را پاک کنید، باید بدانید که این گزارش در ادامه توضیح داده است که درست در همین بازه‌ی زمانی، هوش مصنوعی ۹۷ میلیون شغل جدید ایجاد خواهد کرد؛ به‌عبارت دیگر، AI بیشتر از شغل‌های از دست رفته، شغل‌های جدید ایجاد خواهد کرد.
کای‌فو لی، کارشناس هوش مصنوعی و مدیرعامل Sinovation Ventures در مقاله‌ای در سال ۲۰۱۸ نوشته بود که ۵۰ درصد تمام مشاغل ظرف ۱۵ سال آینده با هوش مصنوعی جایگزین خواهند شد.
حسابداران، کارگران کارخانه، کامیون‌داران، حقوق‌دانان و رادیولوژیست‌ها و بسیاری از مشاغل دیگر با اختلالی مشابه آنچه کشاورزان در طول انقلاب صنعتی با آن مواجه شدند، روبه‌رو خواهند شد.
در واقع وقتی پیشرفت‌های برق‌آسا در حوزه‌ی هوش مصنوعی و تمام پیش‌بینی‌هایی را که براساس مطالعات معتبری چون مؤسسه جهانی مک‌کینزی، دانشگاه آکسفورد و اداره آمار کار ایالات متحده انجام شده، در نظر می‌گیریم، فرار از این واقعیت که تغییرات بزرگ و اجتناب‌ناپذیری انتظار ما را می‌کشند، غیرممکن است. پژوهش‌ها نشان می‌دهد هم کارگران متخصص و هم کارگران به‌اصطلاح یقه‌آبی که به انجام کارهای یدی مثل ساخت‌وساز و انبارداری مشغول هستند، تحت تاثیر پیشرفت‌های هوش مصنوعی قرار خواهند گرفت.
درست است که هوش مصنوعی به‌طور قطع آینده‌ی مشاغل را دگرگون خواهد کرد، اما خبر خوب این است که ماهیت این تغییر آنطور که تصور می شود نه غم‌انگیز است و نه آخرالزمانی.
نکات کلیدی در مورد هوش مصنوعی و آینده مشاغل
- حذف مشاغل
هوش مصنوعی احتمالاً مشاغلی را که وظایف آنها تکراری، قابل پیش‌بینی و مبتنی بر قوانین هستند، از بین می‌برد. این مشاغل شامل کارهایی مانند ورود داده‌ها، کار در خطوط مونتاژ و برخی از وظایف اداری می‌شود.
- ایجاد مشاغل
هوش مصنوعی مشاغل جدیدی را در زمینه‌هایی مانند توسعه هوش مصنوعی، مهندسی داده، رباتیک، امنیت سایبری و مراقبت‌های بهداشتی ایجاد خواهد کرد. این مشاغل به مهارت‌ها و دانش تخصصی نیاز دارند و تقاضا برای آنها در سال‌های آینده به طور قابل توجهی افزایش خواهد یافت.
- تغییر ماهیت مشاغل
هوش مصنوعی ماهیت بسیاری از مشاغل موجود را تغییر خواهد داد. انسان‌ها با ماشین‌ها همکاری خواهند کرد تا وظایف را به طور موثرتری انجام دهند و به سطوح جدیدی از خلاقیت و نوآوری دست پیدا کنند.
تا اینجا دیدیم که باید منتظر تغییراتی در زندگی حرفه ای خود باشیم ولی اینکه بدانیم با ورود هوش مصنوعی به مشاغل، به چه مهارت هایی نیاز هست هم اهمیت زیادی دارد.
آمادگی در دنیای کار تحت تاثیر هوش مصنوعی
- اترقای مهارت‌ها
باید مهارت‌های جدیدی را در زمینه‌هایی مانند هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، تفکر انتقادی و حل مسئله یاد بگیریم.
- انعطاف‌پذیری
باید برای تطبیق با تغییرات سریع بازار کار و یادگیری مهارت‌های جدید آماده باشیم.
- خلاقیت
هوش مصنوعی جایگزینی برای خلاقیت انسان نخواهد بود پس باید بر روی خلاقیت، نوآوری و تفکر انتقادی خود تمرکز کنیم.
در نهایت، هوش مصنوعی ابزاری قدرتمند است که می‌تواند به نفع بشریت مورد استفاده قرار گیرد. با استفاده درست و هوشمندانه از این فناوری، می‌توانیم به بهره‌وری بالاتر، نوآوری بیشتر و حل بسیاری از مشکلات پیچیده دنیای امروز دست پیدا کنیم.
علاوه بر نکات ذکر شده، توجه به موارد زیر نیز ضروری است:
- نقش دولت‌ها
دولت‌ها باید با سرمایه‌گذاری در آموزش و پرورش و ایجاد زیرساخت‌های لازم، به افراد کمک کنند تا برای دنیای کار تحت تاثیر هوش مصنوعی آماده شوند.
- مسائل اخلاقی
استفاده از هوش مصنوعی باید با در نظر گرفتن مسائل اخلاقی مانند عدالت، شفافیت و حفظ حریم خصوصی انجام شود.
با درک درست از هوش مصنوعی و اتخاذ رویکردی فعال، می‌توانیم از فرصت‌های شغلی که این فناوری به ارمغان می‌آورد، بهره‌مند شویم و آینده‌ای روشن برای خود و جامعه رقم بزنیم.
نمونه‌ای کاربردی از هوش مصنوعی در صنعت تبلیغات: پلتفرم واچ اوت
نمونه استفاده از هوش مصنوعی در صنعت تبلیغات، پلتفرم واچ اوت است که امکان پایش تمامی تبلیغات محیطی تهران و کلان‌شهرها و تبلیغات تلویزیونی را امکان پذیر کرده است. این قابلیت نه تنها باعث بیکار شدن کسی در صنعت تبلیغات نمی شود بلکه باعث می شود با افزایش دیتاهای قابل دسترسی، برنامه ریزی و استراتژی های تبلیغاتی سریع تر، دقیق تر و با بودجه بندی صحیح‌تر انجام شود.